Henk Velthuis. Interview met John Lapré.
Ik praat met John Lapré over zijn boek “De veilige kerk”. Toen ik dit boek las, viel mij het woord ‘’veiligheid’’ op als kenmerkend voor dit boek. Dat komt niet alleen in de titel tot uitdrukking, maar door het hele boek heen. Het boek is een pleidooi voor een veilige plek voor homo’s en lesbiennes binnen geloofsgemeenschappen. Lapré beschrijft hoe hij in de lopen van theologische revolvers heeft gekeken. Hij beschrijft hoe hij werkte voor een christelijke organisatie. Het is aangrijpend om te lezen en hem erover te horen vertellen, hoe hij worstelde met zijn homoseksuele geaardheid. Hoe hij daar tevergeefs hulp voor zocht bij de Stichting Different in de vorm van ‘’genezing’’ van zijn homoseksuele gevoelens. Hoe hij in die worsteling een medechristen in vertrouwen dacht te nemen, maar dat een geforceerde ‘’coming-out’’ tot gevolg had en hij binnen een dag zijn baan, zijn gemeente en zelfs het huis waar hij woonde kwijtraakte. Dit leidde tot een gevoel van onveiligheid. Zonder dat er echt naar hem en zijn verhaal geluisterd werd, werd er vervolgens een mening neergelegd en geïnterpreteerd. Op deze manier zijn er voor Lapré veel grenzen overschreden. Er werd nauwelijks gekeken naar waar John behoefte aan had, er heerste gelijk een sfeer van: wat vinden wij hiervan? Al zijn grenzen werden overschreden. Daar zit voor Lapré ook het grootste deel van de pijn. Er is ook niet voldoende naar zijn behoefte en zijn tempo gekeken. Er werd gelijk ingezoomd op ‘wat vinden wij hiervan en wat moeten wij hiermee?’ Er werden waarheidsclaims neergelegd, waarin hij zich lang niet altijd herkende en waarvan hij dacht, ‘ja, en ik dan?’ Lapré voelde zich steeds kleiner worden, als een prop papier weggeschopt, alsof datgene wat men van hem dacht bepalend was voor de manier waarop men met hem zou moeten omgaan. Wat hem ook heeft teleurgesteld, is dat men niet vroeg: ‘John, even los van hoe wij hier tegen aan kijken, maar hoe is het nu met jou? Waar zit je nu mee en waar kunnen we jou mee helpen?’ De situatie is dan ook vrij snel geëscaleerd. De fundamenten werden onder hem weggeslagen. John verloor zijn kerkelijke gemeente, zijn werk, zijn vrienden, het broederhuis waar hij woonde. Toen een vriend hem schreef dat hij zijn vriend niet meer mocht zijn, omdat hij geen ‘gemeenschap mocht hebben met onreinen’, was voor John een fataal schot gelost. De boodschap was duidelijk. Toen ging het licht uit. Toch bleef voor John klip en klaar: dit is niet wat God wil, Hij houdt van mij. Daar komt geen mens tussen!
Godsbeeld
Vanuit zijn reformatorische achtergrond had John een beeld van God als een strenge God, die vooral boos was over zonde, maar hij zag God niet als een liefhebbende Vader, die genadig is. God was vooral beoordelend, het was goed of fout, God straft de zonde. God is kwaad over een homoseksuele geaardheid. Toen hij bij Different in behandeling was, had hij dan ook het idee, dat als hij goed zijn best zou doen, God dan tevreden over hem zou zijn. Later werd hem steeds meer duidelijk dat God hem oké vindt, hoe hij is. God heeft hem geschapen, zoals hij is. Hij hoeft voor God niet zijn best te doen om eerst te veranderen. Dat was voor hem een enorme ommekeer en bevrijding.
Bijbelteksten
Een verschil tussen het boek ‘Verscheurd’ van Justin Lee en het boek ‘De veilige kerk’ van John Lapré is dat Justin Lee in zijn boek ook zoekt naar wat de bekende Bijbelteksten daarvan zeggen. Lapré doet dat in zijn boek niet zo uitgebreid. ‘Bewust’, zo zegt hij. ‘Wanneer je begint met theologische discussies over homoseksualiteit, verdwijnt de mens, een broeder of zuster in Christus. Hij of zij wordt tot een theologische kwestie gemaakt. Wat de bijbel zegt is wel degelijk belangrijk; de bijbel is immers richtsnoer voor ons leven. Maar we moeten ervoor waken dat we duizend keer gaan herhalen wat we van iets vinden, het gaat dan uiteindelijk alleen nog maar om het doordrukken van het ‘eigen gelijk’. Je komt dan in een sfeer van wantrouwen terecht en dat is niet goed.’ John wil liever kijken vanuit het karakter van God.
Vaderhart
Met het karakter van God komen we ook bij Gods vaderhart. Lapré beschrijft in zijn boek dat hij veel gehad heeft aan het boek ‘Eindelijk thuis’ van Henri Nouwen. Het boek beschrijft hoe Henri Nouwen door het schilderij ‘De terugkeer van de verloren zoon’ van Rembrandt, een sterk verlangen kreeg naar God, thuis in de armen van een liefdevolle hemelse vader. Lapré herkent dit: een verlangen naar Gods vaderhart met onvoorwaardelijke liefde. Het ontroert hem telkens weer te lezen hoe de vader de zoon die thuiskomt, tegemoet rent en hem omhelst, zonder voorwaarde vooraf. Nouwen beschrijft in zijn boek ook hoe wij de vader voor anderen moeten worden. Wanneer ik aan John vraag, hoe hij dat voor zich ziet in de kerk in de acceptatie van homoseksuele medechristenen, ziet hij vooral in de kerk Gods vaderhart weerspiegelt. Het is de zorg die wij mogen hebben naar iedereen, de oudste zoon en de jongste zoon. De LHBT-er en mensen die moeite hebben met een relatie in liefde en trouw tussen mensen van hetzelfde geslacht.
Veilige kerk
Zijn wij een veilige kerk voor iedereen, die afwijkt van onze visie? Dat kan en zal schuren, maar alleen dan zijn we in staat om met elkaar uit te stijgen boven deze kwestie. Gods liefde is onvoorwaardelijk. Dat betekent, dat we een veilige kerk moeten zijn voor mensen met een homoseksuele geaardheid, maar ook voor mensen, die er moeite mee hebben wanneer homostellen aan het avondmaal komen.
Verademing
Het was een verademing om dit boek van John Lapré te lezen en er met hem over in gesprek te gaan. Het debat over homoseksualiteit in de kerk wordt vaak bikkelhard gevoerd. Het is dan een verademing om te zien hoe mild de toon van Lapré in dit boek is. Hij gaat lastige vragen niet uit de weg, maar spreekt respectvol en liefdevol over zijn medegelovigen in Christus, ook wanneer die met hem van mening verschillen. Voor een eerlijk gesprek is het belangrijk, dat ook de ervaringsverhalen van de homoseksuele medemens aan de orde komen. Hoe kwetsbaar ook, het is belangrijk dat LHBT-ers hun ervaringen met de christelijke gemeente delen, zodat het gesprek niet ‘’over’’ maar ‘’met’’ LHBT-ers gevoerd wordt; dat ook de LHBT-er als mens gezien wordt. Wie het gesprek niet alleen over homoseksualiteit, maar ook met de homoseksuele medemens in de gemeente op een open en veilige manier wil voeren kan volgens mij niet om dit boek heen. Laten we met elkaar het gesprek aangaan en zorgen voor een veilige, inclusieve gemeenschap, waar ieder zich welkom thuis mag voelen.
John Lapré is schrijver van het boek “De veilige kerk, Acceptatie van seksuele diversiteit binnen de christelijke geloofsgemeenschap”. Neem ook eens een kijkje op zijn website.
