Marjon Letter en Noud Fortuin.
Deze week was er nieuws over een transjongen uit Antwerpen, het traject om van zijn dysforie* af te komen was slopend, niet te doen. Het duurde maar heel even voordat ik doorhad dat Noud hem wel kende. En ik dacht en voelde mij verbonden met een moeder uit Antwerpen, die vast net zoveel van haar transzoon houdt, als ik van ‘die van mij’. Wat een plaatsvervangende pijn kan je voelen als iemand, iemand missen moet ...
Het hart en hoofd draait overuren, afgelopen dagen, willen bevatten, snappen dat dit niet te bevatten is, willen troosten, maar weten dat er geen troosten aan is, willen oplossen, maar ook gelijk weten dat we het allemaal uit moeten houden bij een rauwe, rafelige werkelijkheid.
Schrijf ik in het voorbedeboek over Mats, dan moet ik het er ook gelijk bij uithouden dat iedereen gelijk aan ons denkt, terwijl wij ons zo gezegend en gezien weten ... Hoe kan het toch dat ik dit zo graag met iedereen wil delen, en hoe voorkom ik dat het lijkt alsof ik troost nodig heb, maar hoor je mijn hartenkreet, als mens, moeder, naaste: er zijn mensen die zich soms, of vaak buiten deze wereld voelen bungelen. Ben jij er dan, om hen vast te houden, binnenboord te trekken, zonder medelijden náást? Ben ik er? Doe ik … genoeg? Deze tijden roepen zoveel vragen op, twijfels aan mijzelf en allen en alles om mij heen. Ondertussen klinkt er een gitaar en tweestemmig zingen: You are perfect to me. Dat dus, als je het niet meer zeggen kunt, als slapen, sluimeren wordt, ademen, verzuchten: zing het uit! Was het niet Augustinus die zei dat zingen twee keer bidden is?
Marjon Letter
De vijfde hashtag vanaf 4 mei is voor jou. Na Jesse, Nick, Joppe en Killian nu ook Mats.
In 2014, twee weken na mijn coming-out, zag ik #hernamewaslelah voorbijkomen op sociale media. Het tragische verhaal van een jong transmeisje in Amerika die het verkeer tegemoet liep en zichzelf zo van haar eigen leven beroofde. Lelah wilde niet langer in een omgeving zijn, die haar niet aansprak zoals zij aangesproken wilde worden, met Lelah en zij. In de maanden daarna zag ik meer verhalen en hashtags voorbijkomen #hisnamewaszander #hisnamewasdemian #hisnamewaseliot en zo kan ik er nog een heel aantal opnoemen. Helaas.
Maar dat is Amerika. Dat is niet hier in de Lage Landen. Ik heb het over Nederland en België, want tussen de jongens waar ik het zo meteen over heb zitten ook Vlaamse jongeren. Hier gebeurt dat niet. Wij zijn die progressieve kleine landjes. Wij, in Nederland hadden als eerste land ter wereld een wet waardoor ook LHB’ers mochten trouwen. Nederland had als een van de eerste landen algemeen kiesrecht en vrijheid van meningsuiting. Nederland schafte als een van de eerste landen die slavernij af en we stelden het vrouwenstemrecht in. Wij zijn progressief hier in het westen en daar zijn wij trots op. Er zijn transgenders in Amerika die een einde maken aan hun leven, omdat de maatschappij zo afwijzend en onveilig is. Dat is verschrikkelijk. Maar dat is ver weg, over zee. Dat zal hier toch niet gebeuren?
Toch wel, ook hier is nog zo’n lange moeilijke weg te gaan, waarin jongens zoals Jesse, Nick, Joppe, Killian en Mats geen andere weg zien dan een einde te maken aan hun eigen leven. Hoeveel hashtags moeten er nog komen tot het doordringt dat er ook hier nog veel moet gebeuren? Hoeveel hashtags?
Maatschappelijk moet er nog veel veranderen, maar een goed functionerende maatschappij is niet alles. Wij als transgenders moeten weerbaarder worden, maar dat kunnen wij niet alleen. Daarom zullen we een beroep moeten doen op mensen om ons heen: op andere transgenders, op families, op vrienden. Ik houd niet van evangeliseren, want ik ben bang dat ik opdringerig overkom, maar ik vind dat ook in God. Wat zou ik deze jongens graag over God vertellen. Wat zou ik graag zien dat deze jonge mensen iets van God mogen ervaren en voelen. Iets van Zijn liefde en geborgenheid. Iets van Zijn steun en toevertrouwen, dat ze weten dat ze altijd bij Hem terecht kunnen en nooit alleen staan. Wat zou ik graag willen dat ze weten dat ze het waard zijn om te blijven vechten. Dat ze het waard zijn om te blijven leven. Dat God hen verder wil dragen als ze niet meer verder kunnen. Ik zou willen dat ze weten dat God ze een schuilplaats biedt, want daar, dicht bij God zijn ze veilig.
Ik kan en wil niet geloven dat dit de goede weg voor je was Mats, maar wat hoop ik dat je rust en vrede vindt. We zullen je niet vergeten.
De vijfde hashtag is voor jou ...
Noud Fortuin
Marjon Letter en Noud Fortuin zijn moeder en zoon. Beiden gebruiken hun stem en ervaring voor bewustwording over transgenders.
* Dysforie is de geneeskundige term voor een sombere of prikkelbare stemming, die soms gepaard gaat met angst of rusteloosheid. Dysforie kan het gevolg zijn van gebeurtenissen in iemands leven (verlies van een dierbare bijvoorbeeld), maar kan ook een pathologische oorzaak hebben of optreden als bijwerking van medicatie.