Peter Gerrets.
Hartelijk dank voor iedereen die mijn vorige artikel heeft willen lezen. En hartelijk dank voor de vele, vele reacties. En persoonlijke berichten, vragen, levensverhalen.
Ik heb geprobeerd vragen te beantwoorden, te reageren op persoonlijke berichten. Vaak wordt opgemerkt, dat ik open en transparant schrijf. Hoogst onverantwoord in een tijd dat we onze privacy verliezen.
Toen ik in 1973 predikant werd in Enschede, kreeg ik kritiek van een collega: "Jij gooit jouw ambt te grabbel door je bij jouw voornaam te laten noemen. Jij bent dominee. En waarom leg jij jouw hele ziel en zaligheid op de kansel?" Dat kwam hard aan bij deze toen 24-jarige. Maar met nog meer overtuiging antwoordde ik: "Als mijn gezag alleen maar ligt in het mij aanspreken met dominee, dan heb ik in de realiteit geen enkel gezag. Heel de Bijbel staat vol met voornamen. En daarom blijft het Peter".
En: "dát is waar de gemeente van Jezus Christus recht op heeft, te weten wat mijn ziel en zaligheid is, beter gezegd: wie mijn ziel en mijn zaligheid is".
Mijn leven lang heb ik mij verbaasd in de kerk en in de vrije gemeenten over de prachtige Bijbelse waarheden die vanuit ivoren torens tot ons kwamen. Een dominee ..... stond mijlenver van de gemeenteleden. Je zou nooit met persoonlijke vragen en problemen en worstelingen naar zo iemand toegaan.
Ik ben gestempeld door mijn geestelijke vader, wijlen ds. G. Toornvliet uit Bloemendaal. Hij beschouwde me als 'zoon'. Van hem leerde ik méér dan in mijn studie theologie. Wát heb ik veel geleerd van Prof. Dr. A. de Reuver, ds. Daan Christiaan Overduin, vrienden van Kohlbrugge.
Gewoon zijn. God werd vlees, mens in Jezus. En mijn overtuiging is en blijft dat een dienaar altijd weer moet afdalen, vleesgeworden Woord van God zijn. Voor mij is dat: geen theologische- of dogmatische begrippen in de preken. Geen moeilijke woorden. Gewoon Nederlands. Taal van nu. In de omgang met mensen als hun gelijken. Waar nodig óf in preken óf in pastorale gesprekken delen van jouw eigen worstelingen, verdriet, strijd, vreugde, blijdschap, overwinningen.
De HEER deelde Zijn hart dóór mensen, dóór de Zoon en nu weer dóór mensen. Mensen zagen Jezus' vermoeidheid, zijn behoefte aan rust, zijn verdriet, zijn tranen, zijn verbolgenheid, zijn liefde en bewogenheid.
Ja, over mijn seksuele geaardheid zweeg ik. Uit angst voor verwerping, afwijzing. Maar sinds ik mijzelf voor Gods aangezicht kan accepteren, spreek ik erover. Natuurlijk, dit is een aspect van mijn leven.
En in onze kerken en gemeenten zitten mensen met dezelfde worstelingen en met de grote vraag: "Hoe ziet God mij?"
Teveel voorgangers en predikanten en priesters zwijgen over dit onderwerp. Ze zeggen: "Gelukkig komt dit in onze gemeente niet voor". Ik heb een hekel aan collega's die als ideaal hebben een kerk vol heiligen. Uit alle macht de zonden buiten de kerkmuren houden.
Nooit zal ik de uitroep van Toornvliet vergeten tijdens zijn 45-jarig ambtsjubileum: "Wáár zijn in deze kerk de homo's, de hoeren en drugsverslaafden? Want als dié hier niet zijn, heb ik het verkeerd gedaan. Dan moet ik opnieuw beginnen. Op een sinaasappelkistje in Haarlem getuigen van Jezus".
Er zijn er m.i. maar weinigen die verlangen naar zulke kerkgangers. En dát is al een teken aan de wand.
Onder het bevrijdende, verlossende, reddende, helende evangelie horen ze er te zijn: de fatsoenlijke zondaren en de 'opvallende' zondaren. In de kerk allen die naar Jezus verlangen. En dan is het verschrikkelijk als een homostel dat nog maar kort bezig is met het christelijk geloof en elke zondag naar de kerk gaat, op een zondag door een keurige mevrouw wordt aangesproken met: 'Wij vinden het niet prettig dat uw soort mensen bij ons in de kerk komen".
Pardon? Sloot Jezus mensen buiten? Ging Jezus 'separerend' ('onderscheid makend') door de menigten? Jezus, die lepra-patiënten aanraakte? Zich door een bloedvloeiende vrouw liet aanraken? Zich door een prostituée liet zalven? Die doden aanraakte? Help, een homo in de kerk? Een alcoholverslaafde, een aidspatiënt, een gescheiden man of vrouw, etc.
Wéten wij eigenlijk wel wie er in de kerk zitten? Zijn het allemaal frisse hetero's? Meestal mag je als homo of lesbienne of biseksueel in de kerk komen. Als je het alleen maar bent. Verroer je niet. Mag je catechese volgen, belijdenis doen, aan het Avondmaal? Je bent tot geloof gekomen, door onderdompeling gedoopt, mag je aan het Avondmaal? Word je gedoogd, of ben je geaccepteerd? En als je een vriend hebt? Als je een relatie hebt? Wat is de ruimte in jouw kerk of gemeente?
Velen worden bekeken als in zonde levend en daarom uitgesloten van het Avondmaal. Nee, geen onbekeerde heidenen, maar mensen die wedergeboren christenen zijn. O, ik besef hoe moeilijk dit ligt voor predikanten en ambtsdragers. Maar wie beoordeelt wie er aan de Tafel mogen gaan?
1 Korintiërs 11:28 : "Maar laat een mens zichzelf beproeven en zó eten van het brood en drinken uit de beker".
Het Avondmaal destijds werd helemaal niet zó gevierd als in onze kerken en gemeenten. Het woord Heilig Avondmaal staat niet eens in de Bijbel. Er is sprake van de Maaltijd van de HEER. Men begon met een liefdemaal. Naar vermogen bracht iedereen iets te eten mee. Aan tafel zaten rijken en armen. Kijk in vers 21-22. Men verdeelde het eten en drinken niet eerlijk. Er waren er die teveel dronken, er waren er die hongerig bleven. Daarom zegt Paulus: Noemen jullie dít de Maaltijd van de HEER?
Tijdens dit liefdemaal was er een moment waarbij het lijden en sterven van de Heer Jezus werd herdacht. Die Zichzelf verloochende, Zichzelf gegeven heeft, om ons te redden. We gedenken, dat is: we herbeleven het alsof het nú gebeurt. Nú geeft Hij Zijn lichaam, nú geeft Hij Zijn bloed. Nú sluit Hij een nieuw verbond met ons. Onwaardig eten en onwaardig drinken is: eten en drinken zonder te beseffen dat rijk en arm één lichaam vormen, zonder besef dat we Jezus' offer in herinnering roepen. De mentaliteit in Korinte ging volledig tegen de vrijwillige gave van Christus' leven in en dát is ziekmakend.
Paulus benadrukt: zelfbeproeving, zelfbeoordeling. En niet of nergens: de kerkenraadsleden als politie-agenten. De enige vraag: Besef ik waar het in het Avondmaal om gaat? Met wie at Jezus? Ik ben vaak verdrietig om hoe we in de loop der eeuwen de gemeente zijn gaan zien, de ambten, de doop en het avondmaal.
Als jij homo of lesbienne bent of transgender, zou God jou weigeren als je gelooft in Zijn Zoon Jezus als Zijn kind? Zou jij in Zijn gemeente niet welkom zijn? Geen veiligheid vinden? Zou God tegen jouw liefde zijn? Wél als het geen échte, geen ware liefde is. Als het alleen om de seks gaat, als het elkaar misbruiken is. En dát geldt ook heteroseksuelen in de kerk. Maar niet als het om een monogame relatie gaat in liefde en trouw, een geregistreerd partnerschap. O, soms vraag ik me af: hoeveel 'normale heteroseksuele relaties' kunnen de Bijbelse toets doorstaan? Weten dominees, voorgangers en priesters nou echt wat er in de harten van de Avondmaalsgangers omgaat? Of alleen de Gastheer?
Vurig hoop en bid ik, dat predikanten en gemeenten die zich nog niet eerder bezonnen hebben, dit biddend zullen doen.
Als ik zelf talloze malen het Avondmaal heb mogen bedienen, heb ik vaak gedacht: ik had strikter moeten zijn in mijn uitnodigen. Ik heb onverschillige jongeren willen weigeren, een dronken gemeentelid. Menigmaal heeft de heilige Geest mij aangesproken: 'Denk erom: laat komen, Ik ben blij met hen'. Niet de predikant is de Gastheer en het is niet de Tafel van de kerk. De levende Heer is de Gastheer en het is Zijn tafel. En wie niet zonder Jezus kan, is welkom.
Natuurlijk mag een ieder met mij van mening verschillen. Dit is mijn overtuiging. Het is mijn verantwoordelijkheid om op te komen voor hen die te vaak buitengesloten worden, en dat juist in orthodoxe kring.
Voor al mijn broeders en zusters en juist ook hen die zich zo vaak buitengesloten voelen:
"De HEER zegent en beschermt jou. De HEER laat het licht van zijn aangezicht over jou schijnen en is jou genadig. De HEER keert Zijn aangezicht naar jou toe en geeft jou zijn shalom, zijn vrede. Amen".
Dit is een vervolg op "Anders".
