Kees Hendriksen.
Beste dominee,
Ik was verbaasd, verdrietig en toch ook wel enigszins geschokt toen ik afgelopen weekend uw naam zag staan onder de zogenoemde Nashville-verklaring. Ik had dat niet verwacht, en hoe langer ik erover nadenk, hoe minder ik ervan begrijp.
Ik vraag me af: Wie dient u hier eigenlijk mee? Wat bereikt u hiermee? Het enige wat ik zie is een discussie die steeds verder verhardt en een kerk die steeds verder polariseert.
Maar er is meer wat mij tegen de borst stuit.Ik vind het ronduit pijnlijk om te zien dat er een eenheid lijkt te ontstaan over de ruggen van homoseksuelen en transgenders. Daar waar het nooit gelukt is om de eenheid te vinden in de Gekruisigde en Opgestane Jezus Christus en Zijn verzoenende werk, geen eenheid rondom de Tafel van de Heere, geen eenheid als het gaat over de doop, maar juist discussies daarover, lukt het nu ineens wel om eenheid te creëren en samen op een lijst te staan tegen LHBT’ers. Ik vind dit zeer kwalijk en pijnlijk.
Wat me ook verbaast is dat u blijkbaar vatbaar bent geworden voor de populistische tijdgeest. Een ordinaire handtekeningenactie als deze (niet mijn woorden, maar die van een collega van u) past niet in de traditie van de kerk, waarin altijd de dialoog centraal heeft gestaan. Samen aan de voet van het kruis, biddend zoeken naar antwoorden, dát is wat ik van u had verwacht. Ik noemde het een ordinaire handtekeningenactie, en dat is het ook, want na deze eerste ronde gaan twijfelende collega’s kijken wie van hun collega’s getekend hebben, en wellicht ook tekenen. Er wordt campagne gevoerd, de eerste ondertekenaars worden alvast bekendgemaakt, zodat anderen zullen volgen. Als één schaap over de dam is volgen er meer. Ook hier weer het polariserende effect, predikanten die weigeren te tekenen zullen worden bevraagd op hun motivatie. En waarom? Wat is het doel?
Inhoudelijk gezien snap ik ook niet waarom u heeft getekend. Ik kan voor een deel meekomen en instemmen, maar voor een deel ook totaal niet. Neem bijvoorbeeld Artikel 7. Daar staat: “WIJ ONTKENNEN dat het in overeenstemming met deze heilige bedoelingen [in schepping en verlossing] is wanneer mensen zichzelf bewust willen zien en positioneren als personen met een homoseksuele of transgenderidentiteit.” Beste dominee, ik ben homo. Niet omdat ik daarvoor gekozen heb of omdat ik dat leuk vind. Maar het is een belangrijk onderdeel van mijn identiteit, die ik niet teniet kan doen of weg kan moffelen. En ja, natuurlijk ben ik heel blij dat er ooit een dag zal komen dat ik in die heerlijke toekomst zal zijn waar geen onderscheid meer zal zijn en iedereen, en ook ik, volmaakt in het Hemelse Paradijs zal zijn. Maar voor nu heb ik ermee te dealen, en dat is niet altijd gemakkelijk. Gelukkig heb ik mijn homoseksuele geaardheid kunnen aanvaarden en accepteren, en weet ik mij, inclusief mijn geaardheid geaccepteerd door mijn Hemelse Vader. Ik weet dat Jezus voor mij gestorven is, zodat ik - wanneer mijn ziel dit lichaam verlaat - compleet vernieuwd en volmaakt op zal staan op de jongste dag.
In artikel 10 wordt gesteld dat het zondig is om homoseksualiteit goed te keuren. “Wie deze wel goedkeurt wijkt fundamenteel af van de standvastigheid die van christenen verwacht mag worden en van het getuigenis waartoe zij geroepen zijn.” En daarnaast wordt ontkend dat het een zaak is waarover christenen van mening mogen verschillen. Hiermee gaat u op de troon van God zitten. Want eigenlijk impliceert u hiermee dat iemand die van mening verschilt geen christen kan zijn. Daarmee oordeelt u over anderen, en dat past u niet. Er zijn wel degelijk veel christenen die een homoseksuele monogame relatie in liefde en trouw goedkeuren of in elk geval zien als een alternatief dat te verkiezen is boven een losbandig leven. Daarnaast zijn er veel christenen die niet persoonlijk met deze materie te maken hebben, en zich neutraal willen opstellen omdat ze weten dat ze ten diepste niet kunnen ervaren hoe moeilijk het is om bijvoorbeeld alleen te moeten blijven.
Voor mij persoonlijk is het inmiddels al 15 jaar een innerlijke worsteling. Wat wil God met mijn leven? Vraagt Hij van me om alleen te blijven? Of toch niet? Welke ruimte is er, en welke niet? Ik heb heel veel gehad aan broeders en zusters die naast me hebben gestaan en gezegd: Kees, ik weet het ook niet, laten we samen biddend zoeken. Mensen die tegen me zeiden: Kees, ik hou van je, ik zal altijd van je blijven houden, ongeacht de keuzes die je maakt. Tegelijk heb ik zoveel afwijzing en zoveel pijnlijke nare gesprekken gehad met mensen die als eerste zeiden: Je weet wat de Bijbel zegt, je weet wat God vind. Terwijl ik dat dus juist niet wist (en nog niet altijd zeker weet). Het is een trap in een open wond, keer op keer opnieuw.
In artikel 12 en 13 wordt genezing gesuggereerd. Beste dominee, ik heb in de afgelopen 10 jaar tientallen (ik denk dat ik wel bij de 200 kom) jonge en oudere (van oorsprong) christelijke homoseksuelen ontmoet. Ik ken er drie die zeggen ‘veranderd’ te zijn. En heel ‘toevallig’ is er bij alle drie sprake van seksuele mishandeling in de jeugd. Geloof ik dat God een homoseksuele gerichtheid kan veranderen? Ja. God kan ook van een olifant een mug maken. Ik heb het echter nog niet gezien, en geleerd dat God niet altijd alles doet wat Hij kan.
Tot slot vraag ik me sterk af wie er nu precies geholpen is met dit statement. Het helpt het christendom niet. Zie de vele negatieve reacties vanuit de samenleving. Ik mag nu enkele jaren betrokken zijn in het missionaire werk, en wij lopen er keer op keer tegenaan dat er zoveel onbegrip is over de houding van christenen. Bij veel mensen staan christenen niet meer bekend als de liefdevolle gemeenschap die de naasten liefheeft en zich inzet met werken van barmhartigheid en vrijgevigheid. Christenen staan helaas bekend als stroeve, veroordelende zwartekousenfiguren die vooral bezig zijn met zichzelf.
Het helpt jonge homoseksuelen en transgenders niet die in onze kerken zitten, en worstelen met zovele vragen. Ik heb de afgelopen jaren voor velen een luisterend oor mogen zijn, en keer op keer raak ik onder de indruk van de verhalen over onbegrip, depressiviteit en zelfmoordgedachten.
Het helpt u als pastor/herder niet, want u kunt niet meer onbevangen samen met iemand een zoektocht aangaan. U hebt zich namelijk al klemgezet, en kunt niet meer samen biddend zoeken met uw LHBT-pastorant. U hebt uzelf in een populistisch hokje gezet en daarmee de deur dichtgegooid voor gesprek en dialoog. Zie ook de bijdrage van Huijgen en Kater in het Reformatorisch Dagblad.
En het helpt ook mij niet. Ik kan er alleen maar om huilen. Ik heb u namelijk hoog staan: als iemand die mij ooit net na mijn geboorte gedoopt heeft; als iemand wiens preken hebben bijgedragen aan mijn bekeringsproces; als iemand die mij belijdeniscatechisatie gegeven heeft; als iemand die mij op latere leeftijd heeft gedoopt; als docent waar ik heel veel van heb geleerd en respect voor heb; als bekende waar ik vroeger over de vloer kwam toen ik met uw zoon speelde; als familielid; als broeder waar ik op andere manieren contact mee heb gehad. Van honderd namen op de lijst had ik het verwacht, maar van u niet. Ik ben nog niet klaar met mijn zoektocht. Ik durf ook te zeggen dat mijn zoektocht me dicht bij God houdt, en steeds weer naar Hem terugbrengt. U heeft echter het einde al bepaald, en geeft mij geen ruimte meer. En ik weet dat u het niet zo bedoeld heeft, maar voor mij voelt het alsof u persoonlijk over mijn rug heen een wedstrijdje ‘kijk-mij-eens-niet-van-deze-wereld-zijn’ en ‘ik-ben-recht-in-de-leer’ en ‘kijk-mij-eens-een-niet-populair-standpunt-in-durven-nemen’ aan het doen bent. Alsof u persoonlijk wat zout in mijn open wond strooit en fijn de eenheid aan het vieren bent over kerkmuren heen die u vaker niet heeft gehad dan wel.
Vanuit de grond van mijn hart zou ik u willen vragen om uw handtekening te heroverwegen. Is dit document ècht zo belangrijk voor u? Welk doel dient het? Wie helpt u hiermee? Bent u hiervoor geroepen? Is het u de pijn die u hiermee menig christelijk LHBT’er aandoet waard?
For God’s sake, haal die handtekening weg, en ga het gesprek aan. Ik sta ervoor open. Al ben ik er persoonlijk eigenlijk ergens ook helemaal klaar mee. Maar voor u zou ik het toch wel willen dan.
Hartelijke groet,
Kees Hendriksen
De tekst van de Nashville verklaring kunt je hier vinden.