Arie en Steven Kuperus.
Mijn verhaal als vader.
Pas de laatste 5 á 6 jaar werd homoseksualiteit een onontkoombare werkelijkheid in ons leven, terwijl het daarvoor al jaren sluimerend aanwezig was. In die eerste jaren drongen we het weg, hoopten we dat het over zou gaan, iets wat Steven zelf ook het liefste wilde. Maar het sluimerde en was een soort van vulkaan die een keer moest uitbarsten. En toen we ons met Steven gingen realiseren dat homoseksualiteit een werkelijkheid was waar we niet onderuit konden, was dat een enorme confrontatie.
Verwachtingen moest ik helemaal bijstellen. Mijn plaatje van een leuke schoondochter en daarna leuke kleinkinderen scheurde haast letterlijk uit mijn leven. Natuurlijk bleven we van Steven houden, maar het leven en de toekomst zagen er opeens zo anders uit en dat hadden we voor hem en onszelf zo anders gedacht. Er ontstond bij mij heel veel verwarring. Want hoe moest dat verder? Hoe combineerde dit met mijn geloof, hoe dacht God hierover en ook hoe zou de geloofsgemeenschap hierover denken en wat zouden de gevolgen zijn voor mijn rol in die gemeenschap? Er was verwarring en angst over alles wat het met zich mee zou brengen.
Ik voelde mij een periode lang heel sterk schuldig, had het idee dat het door mij gekomen moest zijn. Want mijn gedachte was, dat als het niet aangeboren is, dan is er ergens in de ontwikkeling iets fout gegaan en dat zou heel goed kunnen komen door een slechte relatie van mij als vader met Steven. Het ging niet altijd zo lekker tussen ons, we begrepen elkaar niet, irriteerden elkaar. Ik was in 2012 een tijdlang overspannen en deze vraag, dit beklemmende schuldgevoel speelde daar ook een rol in. Gelukkig kon ik leren dat die schuldvraag niet helpt en dat dat ook niet de oorzaak is. Natuurlijk ben ik als vader niet volmaakt geweest en zeker naar Steven niet, maar dat betekent niet dat Steven daardoor homo is geworden. We deden mee aan een cursus voor ouders van kinderen met homoseksualiteit en konden het daar delen en daardoor ontstond er gelukkig weer lucht en ruimte.
Maar het was ondertussen wel een geheim, iets wat ons erg bezighield en waar we niet met anderen over konden spreken. Steven wilde nog niet uit de kast komen en wij respecteerden dat natuurlijk. Maar dat doet wel iets met je. Leven met zo’n geheim is niet goed, maakt je kapot van binnen, verscheurt je. Eenzaamheid, verdriet en onmacht overheersten Ondertussen deelde Steven zijn proces wel met ons en gelukkig kan ik nu zeggen dat we daardoor weer een vertrouwensband hebben opgebouwd. Kennen en gekend worden kreeg weer diepgang.
Maar hoe vreselijk en aangrijpend is het als je als ouder(s) regelmatig een volwassen huilende, soms wanhopige zoon aan tafel hebt zitten of aan de telefoon hebt. Gelukkig konden we het in de afgelopen jaren ook steeds meer delen. Die eerste oudergroep in 2012 had ons al heel goed gedaan. Ervaringen delen en herkennen werkt! We lazen natuurlijk boeken en vooral het boek ‘Verscheurd’ van Justin Lee heeft de ogen geopend voor het proces dat een jonge gelovige homo moet doormaken. Geleidelijk aan kreeg de homoseksualiteit zo een plek en werd het een gegeven, een aanwezige realiteit.
Ondertussen en nog steeds waren er natuurlijk de geloofsvragen, zowel waarom alsook hoe te leven als gelovige homoseksueel. We accepteerden dat Steven homo is, maar we wisten niet goed hoe dat als christen uitgeleefd mocht worden. Hierin is veel verschil van mening tussen christenen. Zelf krijgen we steeds meer ruimte om hier open en vrij over na te denken. Zo ontdekten we dat veel (negatieve) Bijbelteksten over homoseksueel gedrag eigenlijk niet gaan over homo’s en lesbiennes die met elkaar in trouw en liefde willen leven. God gaat ook een weg met homo’s en lesbiennes en hoe die weg eruit ziet, daar moet ieder in verbinding met God zijn overtuiging in vinden. Op die weg zijn Trudy en ik nog samen onderweg. Maar zonder steeds in goed en fout te denken. En gelukkig kan ik als vader nu zeggen trots te zijn op een zoon die homo is, volwassen geworden is en zijn eigen weg kan gaan en God daarin niet is kwijt geraakt. Want helaas is het nog vaak zo dat ‘uit de kast’ ook ‘uit de kerk’ betekent. En dat komt heel vaak doordat wij als kerk er geen raad mee weten en te snel klaar staan met onze oordelen. En dat moet echt anders worden en daarin ligt voor elke kerk, ook voor ons als gemeente Immanuel een uitdaging.
In alle verwarring die er jarenlang bij mij geweest is en soms nog weer opduikt, wil ik leven in verwondering over mijn/onze God, waar ik in psalm 139 over gelezen heb. Ook in het Nieuwe Testament zijn daar mooie teksten over, zoals Galaten 4:9 ‘u die God hebt leren kennen, meer nog door God gekend bent..’ Kennen in de Bijbel is niet alleen kennis hebben van wat uiterlijke eigenschappen. Nee, het gaat om kennis die je opdoet door ervaring, door het omgaan met, door vertrouwelijkheid, door een relatie. En wat is het dan geweldig om te mogen weten dat we zo God mogen leren kennen, en vooral dat we door God gekend zijn, dat Hij van ons houdt. Zoals de vader in de gelijkenis op zijn verloren zoon stond te wachten en a.h.w. zegt: “eindelijk thuis”!
Wat moet je weten over homoseksualiteit?
Als ervaringsdeskundige vader zou ik willen dat elk kerklid van Immanuel iets leert over homo’s. Ook voordat je er met de Bijbel in de hand een mening over geeft. Ik heb er een enkele op een rijtje gezet:
● Homo’s zijn geen problemen maar mensen. Spreek met ze en niet over ze. ● Homoseksualiteit is veel meer dan alleen seks. Seksualiteit is net zoals bij heteroseksualiteit een (mooi en belangrijk) deel van het leven, maar het is niet alles. Identiteit en geaardheid uit zich in alles: in smaak, taal, creativiteit, relaties etc. In die zin zijn homo’s een aanvulling/onderdeel van samen gemeente zijn. ● De homo’s die ik ken en die zich vooral op het christelijke erf bevinden, hebben er niet zelf om gevraagd en hebben er in die zin ook niet voor gekozen. Dan hebben we het over oorzaken. Velen ervaren het homo zijn als een geaardheid, als iets dat van jongs af in hen zit. En niet als aangeleerd gedrag. Daarom is het ook niet af te leren of te genezen. En dat moeten wij hen ook niet aanpraten of opdringen. Natuurlijk is hier veel meer over te zeggen, maar dit is wat ik vandaag wil benadrukken. ● Uit de kast komen is een overwinning en betekent een einde aan het langdurig leven met een geheim, wat vaak de nodige gevolgen heeft gehad voor de ontwikkeling van de persoonlijke identiteit. In Stevens verhaal heb je kunnen horen wat het doet als je je aan de buitenkant anders moet gedragen dan je je van binnen voelt. Word wie je bent, laat zien wie je bent. In een homo-veilige kerk mag een homo zijn wie hij/zij is. ● Uit de kast komen in de kerk betekent vaak terechtkomen in een omgeving/kerk waarin geen hartelijk welkom wacht, maar waar verwarring en discussie ontstaat. Vaak mag iemand opeens allerlei taken niet meer uitvoeren. Moeten er beleids- en visiedocumenten gemaakt worden en is de hele gemeente met jou bezig als ‘probleem’. Heel vaak betekent uit de kast komen ook uit de kerk gaan. Kunnen wij homo’s en LHBT-ers ook liefdevol ontvangen en tegemoet komen, zonder gelijk met Bijbelteksten aan te komen wat er wel of niet mag? ● Een homo heeft juist behoefte aan erkenning, aan contact en vriendschap. Want hij/zij voelt zich anders en heeft zichzelf soms al lange tijd veroordeeld, of geleefd met de angst door familie en kerk veroordeeld te worden. Hij/zij wil graag gekend worden en er gewoon bij horen. ● Acceptatie in de kerk is vaak een voorwaardelijke acceptatie: alleen als hij/zij zich aan bepaalde regels/ gedragingen wil houden. Bijvoorbeeld dat je het wel mag zijn, maar niet mag doen. De vraag en uitdaging is ‘hoe ruimhartig kunnen/willen we zijn?’ ● Homoseksualiteit/LHBT is een discussie onderwerp waar de gemoederen in de kerk hoog over oplopen en waar de meningen sterk uiteenlopen en ook vaak niet samengaan. Als we als gemeente Immanuel hier mee aan de slag gaan, betekent dat een grote en moeilijke opgave. Naar mijn mening kan dat alleen via een weg die door Paulus als een voortreffelijke, als een overtreffende weg wordt beschreven. En daar wil ik graag mee afsluiten. Die voortreffelijker weg wordt door Paulus in 1 Korinthe 13 beschreven:
1 Kor 13: 8+ 9 .. “De liefde zal nooit verloren gaan, wel de kennis. Want ons kennen schiet tekort “.vs 12 … “nu is mijn kennen nog beperkt, maar straks zal ik volledig kennen, zoals ik zelf gekend ben. Ons resten geloof, hoop en liefde, maar de grootste daarvan is de liefde.”
Het leven is een zoektocht, om jezelf te leren kennen, om de ander te leren kennen en om God te leren kennen. Ik vind dat vaak heel moeilijk, maar ook weer heel boeiend.
Voor mij is hierin het fundament, dat ik die zoektocht aanga als gelovig mens vanuit de ontdekking en de overtuiging dat God mij wil kennen, ja dat Hij mij kent, ja nog meer: dat ik door Hem gekend ben! Geloven is soms zoeken, maar ook ‘gevonden worden’. Want als ik door Hem gekend ben, dan hoef ik niet bang te zijn, dan mag ik mij vertrouwd en thuis voelen, dan mag ik mij geaccepteerd voelen door Degene die mijn Schepper is en die mijn leven wil onderhouden. En deze Liefde van God zal nooit vergaan en nooit ophouden en vanuit die bron mogen wij leven en met elkaar omgaan, ook samen met homo’s en LHBT-ers die Jezus willen volgen!
En Jezus zegt tegen ons: “Laat de kinderen tot mij komen en verhindert ze niet” en met een kleine variatie: “Laat de homo’s en LHBT-ers tot Mij komen.” Laten wij op weg gaan om onze eigen verhinderingen op te ruimen en ruimte maken voor homo’s en LHBT-ers om bij Jezus te kunnen komen.
Op 19 Januari 2020 hielden Arie en Steven een preek in de Immanuel gemeente te Dordrecht. In een drieluik delen wij de gedeelde woorden. Hier vind je deel 1 en deel 2.
Comments